Volg ons op facebook
|
< terug
kunst-en-haar-statuut (work in progress)
Op zich was het kunstenaarstatuut een mooie geste die paste in de nieuwe beleidsvoering die meer rekening wou houden met kunst en de kunstenaar, geïnspireerd door paars groen wellicht, de meer open partijen naar creativiteit en progressiviteit toe. In tussentijd zien we de gevolgen en de effecten van een nogal slecht opgezet plan om kunst te betrekken in een sociaal systeem.
Op zich zou dit echter geen probleem meer mogen vormen aangezien de meeste kunsten heden ten dage een vanzelfsprekende doorstroom hebben naar de sociale sector, de nutssector, de privésector, de entertainmentsector en de media. Hoezo? hoor ik enkelen al zeggen. Wel; heel eenvoudig, wat ze in de 19e eeuw een schrijver noemden heet nu in de privé een copywriter, wat ze in vervlogen tijden een tekenaar noemden heet nu een designer of een ontwerper of een graficus... enzovoort. Door nieuwe media en verbreding van de beeldende en informatiekanalen komen heel wat mensen metartistieke opleidingingen in een bruisende (of nu net iets minder bruisende...) economie terecht en zijn de culturele en de commerciële sector meer dan ooit met elkaar vervlochten... in theorie dan toch. In praktijk wil dit zeggen dat een bepaald aandeel van geschoolden of getrainde creatievelingen terecht komt in een goedbetaalde job met redelijk wat scoiale zekerheden. Maar de vraag blijft wat er gebeurt met mensen die een eigen artistiek traject willen opzetten, los van marktonderzoek, communicatieve functies, middelen tot sociale cohesieenzovoort. De drijvende kracht achter kunst blijft deze subversieve minderheid die zelf tegen de grote stroom in zwemmen om nieuwe of alleszins ideeên met nieuwe openingen in te ontwikkelen en vorm te geven in hun eigen medium of taal. Vanuit deze kleine poel wordt in de grote poel ook gevist om de markt te blijven spijzen met originaliteit en de 'hipheid' die elk medium en elk product nodig heeft om aandacht te scoren. In weze zijn deze zonderlinge figuren die hun leven weiden aan het graven in hun eigen brein op zoek naar een sprenkeltje hoop op vormelijke evolutie essentieel voor de algehele vooruitgang van de mens en de maatschappij. Dit is geen warm water en alles behalve een uitvinding, de staat of hoedanook een meerderheid ervan heeft dit jaren geleden al beseft en een ingenieus systeem van subsidiëring van kunsten op poten gezet. Pas op, we moeten dankbaar zijn voor dit systeem dat bij ons veel verder ontwikkeld is dan in de meeste landen. Helaas houdt dit systeem,ondanks de beloftes van ancieaux in de tijd, weinig rekening met de kunstenaar zelf en nog minder met de reële situatie van artistieke productie. Dit is echter ook niet volledig uitvoerbaar aangezien systeem en productie altijd haaks staan op de vrijheid en impulsiviteit die nodig is voor interessante creatieve uitwassen.
Toch werd (in…) gekozen om een officieel statuut voor de kunstenaar te creëren. Dit statuut gaat echter uit van een professionele betrokkenheid met financiële belangen en maatstaven voor het bepalen van het statuut. Dit komt er simpel gezegd op neer dat zij die voldoende contracten binnen halen en voldoende professioneel kunnen optreden als uitvoerend kunstenaar ook als dusdanig erkend kunnen worden en in een iets veiligere en erkende positie worden geplaatst. Stel nu dat je al enkele jaren bezig bent met het ontwikkelen van een nieuwe vorm van schilderkunst, een medium waar in sé al weinig geld voor is en nog minder voor onderzoek of eigen ontwikkeling, wat dan? Je werkt elke dag van smorgens tot savonds in de hoop een interessante werkvorm of inhoudelijk traject op te zetten, iets waar generaties na jou iets aan kunnen hebben, maar je werkt op jezelf, voor jezelf en in contact met een willekeurig publiek van geïnteresseerden via bijvoorbeeld open atelier, internet enzovoort. Hoewel dus de artistieke bezigheid je volledig inneemt heb je volgens de wet niet het recht om jezelf kunstenaar te noemen of hiervoor enige erkenning laat staan steun te krijgen; Zola,ng er geen vzw of privé instelling is die jou als kunstenaar recruteert en contracteert ben je dit volgens de wet niet. Komt daar nog eens bij dat de meeste artistieke bijdragen aan bijvoorbeeld evenementen of eenmalige gebeurtenissen gebeuren via het onofficiële cohtract van de KVr. Een uitvinding die speciaal voor de kunstenaar in leven werd geroepen zodat hij zonder de administratieve last van een zelfstandige en zonder tussenkomst van een interim of werkgeversinstantie zijn praktijk kon doen en voor zijn onkosten of eventueel ereloon een kleine vergoeding kon krijgen. Dit soort contracten worden niet erkend voor het behalen of behouden van het statuut van kunstenaar… Dus het contract van een kunstenaar telt niet voor het statuut van een kunstenaar…. Zeer logisch allemaal. Wat krijgt dit tot gevolg? Dat er een hoop mensen zijn die geregeld in dienst worden genomen als figurant of uitvoerend acteur (lees kleuterfeestclowns, poppenpakrondlopers, reclamefiguranten) genoeg uren en contracten kunnen inzamelen om zichzelf kunstenaar te noemen en als dusdanig een maandelijke uitkering te krijgen, waar er veel zolderkamerschilders en ivoren toren schrijvers nooit dit statuut zullen bereiken en moeten leven van bij elkaar gescharrelde optredens of straatverkoop van hun werk. Natuurlijk gaat het beleid ervanuit dan mensen inhaken op de bestaande structuren die er zijn van werkplaatsen, over gallerijen tot musea en theaters enzovoort. Wat het beleid niet lijkt te begrijpen is dat het subsidiesysteem dat ze zelf hebben ontwikkeld een zeer genetwerkt en 'insiders' systeem heeft gecreëerd vol kunstepauzen die al enkele rondes van structurele subsidies (lees vier jaar)hebben overleefd en al jaren teren op hetzelfde professioneel netwerk (lees vriendenkring) om hun programma's en podia te vullen; Wat heeft de kunstensector echt nodig? Zoals altijd: mesenassen, geïnetersseerden en publiek. Kunst is geen nutsvoorziening of geen product, het is een levend geworden artefact, een mensbindende geest die noodzakelijk is voor de menselijke essentie en het positief evolueren van een maatschappij. Dit levende ding moet gesteund worden, adem krijgen, mensen die erover oordelen moeten ertussen leven, niet afgaan op cijfers of papieren maar op reële productiewaarden. Wat zijn de reële productiewaarde? Kwaliteit? Kwantiteit? Originaliteit? In principe zijn ze er niet. Hoe dan kunst of kunstenaars beoordelen? Daar ligt de essentiêle vraag van een nieuw en realistisch kunstenaarstatuut: wat zorgt ervoor dat iemand zich kunstenaar kan noemen? Of nog erger; hoe bewijst iemand dat hij met kunst bezig is en er zijn leven aan wil wijden? Hoe kunnen deze gekken bewijzen dat ze niet faken maar echt verstandelijk iets mankeren en niet in staat zijn een gewone job te hebben en een egwoon leven te leiden; ze zijn zo gek dat ze alle normaliteit aan de kant laten staan en de abnormaliteit tot de kern onderzoeken, door hun meest gestoorde of afwijkende gedachten neer te schrijven tekenen spelen of wat dan ook.
[work in progress, wordt vervolgt]
feedback van andere lezers- manono
Ik begrijp je tekst heel goed.
Voor sommige mensen is er geen plaats in de maatschappij. Ik heb me daar bij neergelegd.
Als kunstenaar dien je pr-manager te zijn, connecties te hebben enz., een sterke partner eventueel die financieel en structureel helpt.
Je dient in een grote stad te wonen en deel te nemen aan literaire bijeenkomsten, voorstellingen, tentoonstellingen om je in te werken in de 'kunstenaarswereld'. Je dient mensen te 'kennen'.
Fastfoodliteratuur is iin. Deze sluit aan bij het jachtig leven dat mensen leiden. BV's schrijven boeken aan de vleet en die worden verkocht.
De echte schrijvers zijn de singeltjes en elpee's van vroeger. De grammofoonplaten 78 toeren van Master's Voice. Goed voor enkele verzamelaars.
Ik las een artikel over iemand die in een rolstoel zit en een boek had geschreven. Dat boek verkocht maar hij is zijn invaliditeitsuitkering kwijt geraakt. Dat zegt toch genoeg.
Ik heb een hele tijd niets meer geschreven omwille van dat ene artikel.
Ik denk dat ik niet alelen ben met die indruk.
De vraag is inderdaad : Wat is kunst? Wat is literatuur? Heeft de maatschappij zoals ze nu haar gang gaat nood aan 'loners'?
Ik kijk uit naar je vervolg.
Ik ben hier wel behoorlijk bitter over.
- hettie35
Goed geschreven en ook ik kijk uit naar je vervog hierop,ben het verder met Manono eens het moet steeds meer zijn anders is het niet goed en de enkeling die overblijft moet maar zien hoe hij/zij
het maar red ook ik wordt hier niet vrolijk van,
groetjes Hettie - MarieChristine
Uw betoog is duidelijk opgebouwd. Ikzelf kom uit de zakenwereld en niet uit de kunstwereld. Dus vraag ik mij wel af of een goed boek of goed schilderij zichzelf niet verkoopt zonder subsidie.
eisenik: je moet begrijpen dat 'goed werk' niet verkoopt... meestal wordt werk dat interessantis in zijn tijd pas jaren nadien erkend en gewaaardeerd.. voor zo'n product bij de mensen komt is er al jarene xperimenteren, honger leiden en ontwikkelen van stijl aan vooraf gegaan die met de verkoop van een paar werken niet goedgemaakt kan worden... bijna geen enkele kunstenaar leeft van de verkoop van zijn werk, behalve als het gaat om zeer commercieel interessante producten (lees salondesign, doktersroman, poster-artwork, radiomuziek...) ik neem uw vraag en bemerkingen hierover op in het vervolg... kan je ze misschien wat uitgebreider opstellen en beargumenteren en sturen naar eisenik@hotmail.com, daar zou ik veel aan hebben, alvast bedankt. - Mistaker
Echte schrijvers schrijven gewoon naast hun baan (Céline, Pessoa, Nescio) en hebben op die manier geen subsidie nodig.
Groet,
Greta
eisenik: bullshit, sommige mensen zijn enkel met schrijven bezig dus die hebben geen tijd voor een baan, noch de energie of de mentaliteit ervoor... zijn zij dan geen schrijvers? dit soort uitspraken is net waartegen mijn pamflet gericht is...
|
