naam:
	pass:
	wachtwoord vergeten?

Volg ons op facebook

Ga naar chat

< terug

Schizofreen verdacht

door Dora

Gezelligheid was niet meer automatisch. Minstens een keer per maand was Noor woedend of verdrietig als ik 's avonds bij haar op de bank hing. Ware het niet dat haar huis uit betonplaten was opgebouwd, zou keiharde onmacht en haar opgefokte zoeken naar gerechtigheid de specie tussen de bakstenen weg hebben gevreten. Soms kreeg haar hilarische gevoel voor humor pas de ruimte nadat ze tegen mij haar gal had gespuwd. Stichting Jeugd en Gezin had ze ingeschakeld en inmiddels was de kwestie zelfs bij de Kinderbescherming aangekaart. Er werd naarstig naar een oplossing gezocht. Ik was er uiteraard nooit bij als het gebeurde, maar tijdens de bezoekregeling verliep de overdracht bijna nooit meer zonder herrie.
Op vrije dagen, gelukkig draaide ik wisseldiensten, kwam ik overdag ook langs. Onverwacht, zodat ze zich er niet op kon voorbereiden. Ik wilde haar er op betrappen of ze niet zelf het kind mishandelde. Het tegendeel was waar. Gelukkig. Dat stelde me meer gerust dan ik wilde bekennen. Ze vervulde haar moederrol even liefdevol als altijd al had ze er momenteel een grotere kluif aan. Ik zag het met eigen ogen anders zou ik niet hebben geloofd hoe geduldig ze het aanpakte. Nooit schoot ze uit de slof. Het kind bewees in lichaamstaal ook dat ze last kreeg van de oorlog die was ontketend en levenslustige Maartje werd weerbarstig, begon trekjes te vertonen die ze nimmer had gehad. Mijn inofficiële 'petekind' had inmiddels bijna drie weken nodig om op adem te komen van de 'Cockmethode' en Noor kon de bezoekregeling niet stopzetten.

Ik zat er al weken op te broeden. Als ik de waarheid uit haar wilde peuren moest ik haar ermee overvallen zodat ze zichzelf niet, zoals altijd, onder controle kon houden.
Die avond was ze opgewekt en kwam glimlachend uit de keuken aanlopen met vers gezette koffie.
"Hoe doe je dat, Noor?" vroeg ik en keek haar recht aan.
"Wat doe ik, Marg?"
"In Maartjes buurt niets laten blijken van de wreedheid die je zogenaamd aan Cock oploopt?"
Verstijfd hield ze halt voor de bank en een verwilderde grimas trok over het gezicht. Ze keek of ik gek was.
"Ik vind het toch zó vreemd, Noor. Bijna bovenmenselijk. Dat vertrouw ik niet," zei ik pinniger dan de bedoeling was geweest en ik zag hoe ze nog meer geschrokken naar adem hapte.
"Wat krijgen we nu, Margie?" hijgde ze en plofte onelegant in de bank waardoor uit beide bekers een groot deel van de hete koffie over haar broek gutste. Ik nam de mokken van haar over. Versteend zat ze me te hypnotiseren. Met grote prikogen waarin ik verdronk, maar ik was vastberaden, liet me niet intimideren.
"Ik snap het niet, Noor. Bij Maartje in de buurt lijk je totaal iemand anders dan bij mij." poneerde ik droog.
"Margie, wat is dit? Dat is toch logisch, Maartje mag er niet onder lijden." kraste ze met hoge overslaande stem en liep rood aan. Ik was me er terdegen van bewust minstens zo zenuwachtig te zijn als zij. Ze reageerde onverwacht heftig en haar mond hing open. Duidelijk was te zien dat het stormde in haar hoofd.
"Logisch? Dat vind ik helemaal niet zo normaal," bleef ik stoicijns en ze haalde heel diep adem om de onverwachte informatie te verwerken. Totale verbazing droop als pannenkoekstroop van haar gezicht.

"Wanneer speel jij toneel, Noor? Bij Maartje of bij mij?" bitste ik.
Instinctief schoten haar handen naar de oren, ze sprong op en liep gekromd weg. Met de rug tegen de muur stond ze in de hoek van de kamer naar me te kijken. Geschrokken en verdrietig. Beide armen strak uitgespreid leek ze zich tegen de muur in evenwicht te houden. Zo had ik haar nog nooit gezien en ik nam aan dat ik eindelijk de gevoelige snaar had getroffen. De stilte stond als een betonblok tussen ons in en we verroerden geen vin. We keken alleen.
Het restje koffie was al bijna koud toen ze eindelijk plaats nam in de verste hoek van de bank.
Ze klemde de kleine trillende handen tussen haar knieën en zweeg tot ze weer normaal ademde.
"Margie, ik weet niet hoe ik het uit kan leggen aan iemand die zelf geen moeder is. Ik kan alleen verwijzen naar boeken die het beschrijven," begon ze met onvaste stem.
"Daar hoef ik geen boek voor te lezen, Noor. Schizofrenie kun je alleen met pillen onder de knie houden," zei ik zo overwogen mogelijk en ineens rolden tranen langs haar wangen. Ze huilde zonder geluid en leek een ree, gefixeerd in de lichten van de auto die haar zou overrijden. Hoewel ik het gevoel had haar te hebben overwonnen, te hebben vastgenageld op de zwakke plek, was die gepijnigde blik onverteerbaar.
Het maakte me bang. Ik liep naar de keuken en schonk nog eens koffie in. Noor zien huilen was een unicum en ze deed het meestal als ze alleen was. Gemeen voelde ik me en ook schuldig omdat ik haar in de rug had aangevallen, had overrompeld met mijn conclusie. De sfeer was om te snijden en ineens vroeg ik me af of ik haar zou verliezen als bleek dat ik het bij het verkeerde eind had.
Met de beker in beide handen geklemd, zoals ik haar ooit in Café Back-up had zien doen, sprak ze nu weer zoals ik van haar gewend was. Er vibreerde echter ook een flintertje nieuwe scherpte in haar stem.
"Marg, dit heb ik niet voorzien. Je bent mijn beste vriendin en de enige volwassene die ik in deze plaats nog over heb. Ik heb je echt nodig om af en toe mijn ei aan kwijt te kunnen. Voor Maartje ben ik moeder, maar bij jou ben ik Nora, de volwassen vrouw. Daarnaast ben ik ook de dochter van een moeder door wiens harde methode ik heb geleerd dat het funest is wat Maartje nu meemaakt."
Ze was nog erg emotioneel maar sprak voor mij in raadselen. Gelaten stond ze op, liep zuchtend naar de boekenkast in de hoek naast de schuifpui en stak me zwijgend een pocket toe.
"Hierin leggen ze het systeem uit. Het is niet abnormaal wat ik doe." sprak ze zacht en de rest van de avond liet ze zich niet meer verleiden er dieper op in te gaan. Ik bleef niet lang. Bij het afscheid merkte ik het weldegelijk; er was iets wezenlijks veranderd in onze vriendschap.

feedback van andere lezers

• Hoeselaar
  Dora ik ben door dit verhaal geëmotieoneerd geraakt, zeker hoe dat je naar het eind toe Marg haar gevoel laat openspringen
  Knap gedaan !
  Willy
  Dora: Oef Willy, wat een compliment...dank je wel
• bessy
  prachtig... heel interssant
  en echte vriendschap blijft zelfs in storm overeind.....
  zie ik zelf.
  
  Dora: We zullen zien Bessy... er zijn uiteraard ook mensen die...
• koyaanisqatsi
  Mijn diagnose van schizofreen ligt ook anders, maar ja, wie ben ik?
  Dora: En ik dan? Volgens mij lopen deze mensen niet zo genietend door het leven als onze Noor. Maar er moeten ook Margies zijn, en Katinkaas en geitenkaar en zo. Vrouwen? Het zijn net mensen,
• ivo
  heftig dat kan je hier wel stellen ... mooi geschreven
  Dora: Je bent er snel bij, haha. Ja heftig... vrouwenvriendschappen hebben veel leermomenten.
  Dank je voor het trouwe lezen.