|
< terug
Anton deel 1 van 2
De vader van de nog ongeboren Anton was fout in de oorlog en niet zo'n beetje ook. Nu naderde de bevrijding, maar niet voor hem. Al zijn Duitse beschermers waren overhaast vertrokken een teken dat de bevrijding een kwestie van een of meerder dagen was. Doodziek van angst zat hij in zijn huis te wachten op de wraak die zijn medelanders door zijn verraad op hem zouden nemen. Zijn vrouw deed niet anders dan bidden en af en toe een verachtelijke blik op de man werpen waar ze eens zo verliefd en trots op was geweest. Op radio oranje had hij al gehoord dat leden van de NSB opgepakt werden.
Zijn vrouw luisterde mee.
"Mij pakken ze niet," zei hij afgebeten.
"Waar wil je naar toe vluchten dan?" vroeg zijn vrouw met een zweem van sarcasme.
"Dat zie ik wel. Ik heb gedaan wat ik moest doen, daar neem ik ook de consequentie van."
"De fiets staat in de schuur. Doe niemand kwaad tijdens je vlucht, je hebt al genoeg ellende aangericht."
Een ogenblik keek hij zijn vrouw aan. In haar ogen zag hij haar walging over hem, hoewel ze het probeerde te verbergen. Zo gaat het dus worden overdacht hij, geen enkel begrip voor wat hij had gedaan, zelfs niet van de vrouw waar hij nog steeds veel van hield.
"Ik ga."
Zonder een afscheidskus of een groet liep hij het huis uit naar de schuur. Een paar minuten later hoorde ze een pistoolschot in de schuur achter het huis.
"Een lafbek tot het einde," mompelde ze.
Zonder eerst in de schuur te gaan kijken liep ze naar het politiebureau, waar ze vertelde wat ze gehoord had. Ze deden geen moeite om hun leedvermaak te verbergen, iets wat ze kon begrijpen omdat door toedoen van haar man een aantal agenten waren opgepakt en niet meer teruggekomen. Een uur later werd hij opgehaald door een aantal agenten die hem, zonder enige eerbied, op een bakfiets zonder banden gooiden. Ze wist dat haar leven door zijn acties, moeilijk zou worden, hoe moeilijk, daar had ze nog geen idee van, want ze was op dat moment zwanger van haar eerste kind zonder dat ze dit nog wist. Na een maand wist ze het wel.
Ondanks haar pogingen om aan de dorpelingen uit te leggen dat zij het niet met haar man eens was, werd haar positie in het dorp onhoudbaar. Haar broer hielp haar aan een kamer in Amsterdam, ver weg van de plek waar ze voor de oorlog zo gelukkig was. Ze vond een baantje bij een café in de buurt, waar ze tot de geboorte van Anton bleef werken. Door haar populariteit bij de klanten mocht ze na zijn geboorte daar nog steeds werken. De goedmoedige kroegbaas gaf haar de gelegenheid de kleine mee te nemen en in een kamertje achter te laten slapen waar ze hem ook voeden kon. Twee jaar later waren zij en haar baas getrouwd.
Anton groeide op in het café. Zijn stiefvader gaf hem liefde en support waardoor hij het thuis en op school goed deed tot de oom, die zijn moeder naar Amsterdam had gehaald, in een dronken bui vertelde dat zijn echte vader een politieagent en NSB'er was geweest. Dol van drift was Anton hem aangevlogen. Zijn stiefvader pakte Anton op en zei: "Dat zegt hij om je te pesten hij heeft een kwade dronk over zich."
Twee dagen later zag Anton die oom lopen. Hij had zijn arm in een mitella, een blauw oog en een scheur in zijn lip. In het café of in de buurt van Anton kwam hij niet meer.
Door Anton werd deze mededeling daarna als dronkenmanspraat afgedaan. In zijn hersens wroette dit nieuws echter door.
Anton verliet de lagere school om naar de ULO te gaan. De opmerking van de dronken oom begon zijn denken steeds meer te beheersen. Aan het uiterlijk van zijn stiefvader zag hij dat zijn oom de waarheid verteld zou kunnen hebben. Toen hij veertien jaar werd vroeg hij aan zijn moeder of de kroegbaas zijn echte vader was? Ze ontweek zijn vraag. Hierdoor werd zijn twijfel alleen maar sterker. Op de MULO blonk hij uit door ijver tot het issue over zijn vader zijn leven ging beheersen. Zijn studieresultaten werden steeds minder. Zijn klassenleraar maakte zich zorgen om hem. Hij nodigde de ouders van Anton uit voor een gesprek, want wanneer Anton zo door zou gaan zou hij blijven zitten.
"Goedenavond. Gaat u zitten," verwelkomde de klassenleraar de ouders.
"Wat is er aan de hand?" vroeg de moeder van Anton, hoewel ze eigenlijk al wist waarom ze hier waren.
"Het gaat niet goed met Anton. Hij presteert ver onder zijn kunnen. Ik denk dat hij ergens mee zit."
"Dat klopt," nam de stiefvader van Anton het gesprek over.
Hij wist dat zijn vrouw niet in staat was om over deze materie rationeel te kunnen praten. Maandenlang liep hij al te piekeren over een manier en een tijdstip om Anton te vertellen wat er met zijn vader was gebeurd. Dit was een ideale gelegenheid. Zijn vrouw kon nu niet meer het probleem wegstoppen, want het was duidelijk dat Anton ernstig leed onder zijn twijfels en onwetendheid of zijn oom, met zijn dronken kop, wel of niet de waarheid had gesproken. Hij besloot de leraar in vertrouwen te nemen.
"De eerste man van mijn vrouw was fout in de oorlog en heeft aan het einde van de oorlog zelfmoord gepleegd. Zij was het niet met haar man eens, maar ze werd niet geloofd. Daarom woont ze nu in Amsterdam bij mij. Een broer van mijn vrouw heeft in een dronken bui vertelt wie en wat zijn vader was."
De moeder van Anton begon te huilen.
"Dat is vreselijk voor u en Anton. U moet natuurlijk zelf bepalen wat u doet maar het lijkt mij beter om het Anton te vertellen. Dat is minder schadelijk voor hem dan die twijfels."
Snikkend knikte de moeder van Anton instemmend, want praten kon ze niet.
"Ik zal het die jongen morgen vertellen. Wanneer hij maandag niet op school verschijnt weet u de oorzaak."
"Het lijkt mij verstandig om contact met elkaar te houden. Wanneer hij wel naar school gaat kunt u mij bellen. Komt hij dan toch niet op school dan weten we dat er iets aan de hand is met Anton."
"Dat zal ik doen."
Moeizaam stond de moeder van Anton op, zijn stiefvader ondersteunde haar terwijl ze de klas uit liepen. De leraar moest denken aan een gezegde dat hij ooit had gehoord: de grootste vijand van de mensheid, is de mensheid zelf.
feedback van andere lezers- Dora
Ja, zo werken geheimen onderhuids door generaties heen. Goed beschreven. Ik ben benieuwd naar deel twee...
badstop: Het komt eraan. - Wee
Verleden tijd is nooit voorbij.
x
badstop: En de mens leert nooit van zijn fouten.
|
