Volg ons op facebook
|
< terug
Brood met ajuin
Ze konden er niet mee lachen. Voor de receptie met de collega's had ik alleen brood en ajuin gekocht.Het idee had ik van een leerling. Ik stelde voor om het geld dat over was, weg te schenken aan een goed doel. Een goed doel dat echt een positief verschil maakte. Want hulp helpt niet in ontwikkelingslanden. Dat is bekend.
'Ja, maar serieus, jong', zei die van godsdienst, 'daar hebben we toch dagen met een eerlijk ontbijt voor? Zoiets doe je toch niet op de receptie om 't schooljaar af te sluiten?' Die logica snapte ik niet. Symbolisch de broeksriem aanhalen, dat kon dus alleen op een ingepland moment. Zodat we ons daags tevoren nog eens goed te barsten konden vreten, om het dan bij dat eerlijk ontbijt rustig aan te doen.
'Ja, maar ja, man, wij zijn nu eenmaal geen ontwikkelingsland he. Ga gij ons nu opzadelen met een schuldgevoel? Daar eten ze in Afrika ook geen boterham méér door, zenne.'
'En door zo'n eerlijk ontbijt wel zeker?'
Ik had eigenlijk moeten zwijgen over goeie doelen. Daar ging het mij helemaal niet om. Het ging mij om versterven. Zoals die leerling mij verteld had.
Eerst dacht ik dat hij annorexia had. Hij was op korte tijd zichtbaar vermagerd. Ik keek op internet eens in zijn leerlingendossier. Om te zien of andere leerkrachten ook zoiets hadden opgemerkt.Er zijn van die collega's die zo'n dossier aanvullen van zodra een leerling een scheet laat. Over annorexia stond er niks. Zelf zet ik nooit iets in zo'n leerlingendossier. Dat zondigt tegen mijn minimalistische aanpak.
Annorexia signaleren ligt buiten mijn vakgebied, maar het geval interesseerde mij. Die leerling was goed in Latijn. Dat heb ik graag. Dat bewijst dat mijn theorie klopt. Om een vak te beheersen hebben de leerlingen geen leerkracht nodig. Ofwel interesseert het hun, ofwel intereseert het hun niet. Als leerkracht fungeer ik maar een beetje als programmatisch icoon. Als ze mijn gezicht zien komen, mogen ze zich een lesuur met Latijn bezig houden. En als hun dat niet intereseert, mogen ze zich een lesuur vervelen.
Op het mondeling examen hield ik het niet meer uit. Ik vroeg het hem: 'Zit gij met een lintworm of hebt gij annorexia?' Tact past ook niet in mijn mimalistische aanpak.Als ge voor een aanpak kiest, moet je wel consequent zijn.
'Nee', zei hij, 'ik doe zo'n beetje als Diogenes.' Ik doe zo'n beetje als Diogenes. Dat is wat je noemt een vage uitspraak. Vergelijkbaar met, mensen die zeggen: 'ik ben zo'n beetje een boedhist.' Zoiets begrijp ik nog. Dat zijn mensen die één keer rondgetrokken hebben in Azië en nu zo'n dik boedhabeeldje op hun schouw hebben en twee lessen yoga gevolgd hebben en af en toe opzettelijk glimlachen en goeiedag zeggen tegen mensen die ze niet kennen. Maar wat iemand bedoelt met een beetje Diogenes. Nee, dan denk ik aan iemand die in een ton gaat wonen en zich van alle aardse bezittingen ontdoet. Dat kon het niet zijn of toch?
Nee, inderdaad Max -ouders die hun kinderen hondennamen geven zouden ze trouwens tegen de muur moeten zetten- woonde niet in een ton. En hij bezat wel degelijk nog enkele dingen. Maar toch, hij streefde er naar om zo weinig mogelijk nodig te hebben. Versterven heette hij het.
'En de bedoeling van al dat versterven is zo veel te sparen dat je een Porsche kunt kopen?'
Hij werd kwaad en stond recht: 'Ja, als ge er mee gaat lachen, laat dan maar.'
Ik zei: 'Nee, nee, serieus, leg het mij uit.'
Hij zei dat hij altijd zo veel dingen had verlangd, dat zijn buik altijd had aangevoeld als een bol vuur. Een bol vurig verlangen. Dat verlangen op zich hem niks opleverde, alleen pijn. En dat hij dus verlangen wilde uitschakelen. Als hij nu nog de impuls kreeg om iets te willen, negeerde hij die impuls eenvoudigweg. Hoe beter hij die impulsen kon negeren, hoe gelukkiger hij zich voelde. Versterven was: verlangens wieden om tot rust te komen.
Interessant. Ik zei (ik ben een man, ik toon graag dat ik dingen weet): 'Je hebt zeker Schopenhauer gelezen. Over verlangen.'
Nee, die Schopenhauer kende hij niet. Waaraan je weer ziet: tot hogere filosofie komt iedereen die te veel tijd heeft en nog gelooft in zijn eigen verstandelijke kunnen, zoals deze jongen.
'Maar goed, ge eet dus niet meer?'
'Jawel, toch wel, maar alleen nog maar brood met ajuin.'
Ik kreeg een brok nostalgie in mijn keel. Je moet 17 zijn om zo radicaal te zijn.
'En waarom brood met ajuin?'
'Goh, dat is eerder toevallig. Het had even goed pasta met wortelschijven kunnen zijn.'
Ik zei: 'Ik ben geen voedingsspecialist, maar ik denk dat ge toch een paar avitaminoses en spieratrofie en van die dingen riskeert.'
'Een kleine prijs voor mijn zielenrust.'
Ja, ziel. Nog zo'n woord dat alleen rond je 17de op een bestaand ding lijkt te slaan.
Ik vroeg hoe zijn filosofie zich uitte in het kader van andere verlangens. Ik wou eigenlijk vragen naar seks, maar zelfs ik met al mijn tactloosheid, begin ik niet over seks met een leerling.
Hij respecteerde dat en zei: 'Kijk, cultuur is de verlenging van natuur. Cultuur is eigenlijk de voortzetting van natuur met andere middelen. De natuur geeft ons driften, maar als we die blindelings najagen, krijgen we chaos. In de cultuur proberen we die verlangens wat aan banden te leggen. Nu, ik heb voor mezelf belist, dat ik de hoop dat mijn verlangens misschien ooit bevredigd raken, kwellender vind, dan de zekerheid dat die niet bevredigd worden.'
Ingewikkeld. Ik was blij dat die jongen mondeling examen van mij had en niet omgekeerd.
Ik ben zelf meer van het type: ik bevredig zoveel mogelijk de driften die de natuur mij geeft, ondanks de beperkingen die de cultuur mij oplegt. Maar soit, dat zei ik niet. Ik hou mijn persoonlijkheid liefst zo veel mogelijk buiten de schoolmuren. Ook dat past bij mijn minimalistische aanpak.
Ik had hem als laatste op het examenrooster gezet, dus toen hij weg was, mijmerde ik nog wat na aan mijn bureau. Trouwens, af en toe ga ik eens flink laat naar huis. Als de directeur mij dan naar buiten ziet gaan op een onzalig laat uur, heb ik weer krediet voor een paar weken. Tot rond een uur of zes speel ik dan een spelletje op mijn laptop. Nog altijd hetzelfde strategiespelletje van twintig jaar geleden. De graphics zijn compleet knudde, maar dat stoort mij niet. Ik zeg het, ik ben voor minimalisme.In zekere zin kon ik die jongen dus nog wel volgen. Waar het moeite doen betreft, ben ik ook voor versterven.
Toen ze dus via loting hadden bepaald dat ik verantwoordelijk was voor de afscheidsreceptie vlak voor de zomervakantie, dacht ik de ideale filosofische onderbouwing te hebben om het mij wreed gemakkelijk te maken.
Niet dus. De collega's zaten niet te wachten op een maaltijd met filosofie. Ze zaten te wachten op schuimwijn met belegde toastjes.
Ze keken mij allemaal kwaad aan. Ik voelde mij in een hoek gedreven. De enige positieve commentaar kwam van Rudy, ongeveer zo mager als die leerling van mij dankzij een echtgenote die graag verre reizen maakte, vier kinderen en een verbouwingsproject zonder einde: 'Met wat ketchup is dat niet slecht ze.'
Ik glimlachtte eens goed en zei: 'Nu heb ik jullie goed liggen he?'
Een geluk dat er een frituur aan onze school is of ze hadden mij opgestooft met die ajuin.
Bij de bestelling pakten er opvallend veel een klein pakje. 'Ik moet zeggen, ge hebt wel ergens een punt', zeiden er enkele terwijl ze een dikke friet in een kwak mayonaise doopten. 'Te veel verlangen van het leven, is niet goed.'
'Als ik veel zou verlangen van het leven, had ik wel een andere job gezocht he', zei er ene. Hilariteit alom.
Ja, 't was eigenlijk niet schoon van mij. Het principe versterving willen leren aan mensen die beroepshalve al niks anders doen. Alleen noemen ze het niet versterven, maar zelf niet echt iets maken van het leven om er les te kunnen over geven.
feedback van andere lezers- ivo
ik probeer de filosofie te grijpen, de ironie die heb ik, maar het filosofische heb ik niet mee. Kan zijn omdat mijn hoofd nog vol zit met wat anders, misschien moet ik eerst de mayonaise uit mijn oren halen,
ik ga in bad en zal het dan nog eens lezen ..
pisatelj: intrigerende feedback, Ivo :-) - GoNo2
Goed geschreven!
pisatelj: Dat is fijn om te horen. Je kan er veel kritiek op hebben, er is geen spanningsboog, het hoofdpersonage komt niet duidelijk naar voren, het conflict, als het er al is, is direct opgelost, enzovoort... Maar allez, al doende leert men.
Enkel ingeschreven gebruikers kunnen stemmen. Totale score: 4Uitstekend:   2 stem(men), 100%Goed: 0 stem(men), 0%Niet goed: 0 stem(men), 0%totaal 2 stem(men) |
