|
< terug
Paul Erdös
Iedereen kent wel iemand die heeft meegedaan aan Expeditie Robinson, Miss België of dan toch tenminste aan Popidool. Als dit niet voor u van toepassing is, dan wel waarschijnlijk voor een van uw vrienden. Onderzoekers naar sociale netwerken zijn van mening dat het gemiddelde aantal stappen "…is een vriend of familie van …" tussen twee willekeurige mensen op deze aardbol verrassend klein is.
Als korte denkoefening probeer ik tot bij Madonna te geraken: jarenlang, tijdens de zomervakanties op camping Cosmos, vormde ik samen met John den tireur een geducht petanqueduo, wiens zoon niet alleen een beurs maar ook een klasgenoot had versierd op de Newyorkse dansacademie, die, (u gelooft het nooit) tegenwoordig in de begeleidingsgroep van Madonna danst. Een pad van lengte vier! Het kost veel minder moeite om in twee stappen van Bush tot Bin Laden te geraken.
Daar waar gynaecologen op een congres hun golfhandicap plegen te vergelijken, pakt men in sommige wiskundige middens graag uit met een klein Erdösgetal.
Paul Erdös (1913-1996) was ongetwijfeld een van de meest kleurrijke wiskundigen van de vorige eeuw. Deze originele en elegante denker heeft een honderdvoud aan problemen opgelost in getaltheorie of combinatoriek, maar hij heeft nooit van een vaste academische positie kunnen genieten. Hij was een wiskundige zwerver die in verscheidene landen collega's te vriend had bij wie hij ten alle tijden mocht blijven logeren. Als Jood moest hij in de jaren 30 Hongarije ontvluchten, als Oost-Europeaan werd hem in de jaren 50 de toegang tot de Verenigde Staten ontzegd tijdens de McCarthy-hysterie.
Met de gebeurlijke inkomsten van gastcolleges of prijzen (o.a. Wolf Prize, $50000, 1983) hielp hij onbemiddelde studenten of loofde hij premies uit voor sommige van de vele vraagstukken die hij de wereld heeft nagelaten. Zelf had hij niet veel geld nodig, want genoeg wiskundigen hadden hun linkerarm veil om Erdös enige tijd onderdak te mogen verlenen. Of beter nog, om met hem een artikel over priemgetallen te mogen schrijven. Al moet gezegd dat deze gast zichzelf vaak opdrong. Onaangekondigd stond hij dan voor de deur, klein en spichtig, met blinkende oogjes vol ideeën en een plastieken zak met enkele kleren.
Het huwelijk van de verblufte gastheer werd de daarop volgende dagen ernstig op de proef gesteld. Erdös werkte namelijk 19 uur per dag en viel regelmatig de slaapkamer van zijn collega binnen om een stelling te bespreken. Wereldlijke dingen zoals borden afruimen of de was doen, mocht je van hem niet verwachten. Het breekpunt van het onthaalgezin kwam meestal na twee weken. Rond die tijd vroeg Erdös wie zijn teennagels wilde knippen, en viel de gastheer in slaap achter zijn stuur. Dus vertrok hij weer, op zoek naar een nieuw adres ("another roof, another proof").
Zo is de folklore ontstaan: Erdös zelf wordt als centrum van het netwerk genomen; alle 509 wiskundigen die met Erdös een artikel geschreven hebben krijgen getal 1; wie niet met Erdös publiceerde maar wel met iemand die Erdösgetal 1 heeft, krijgt getal 2, enzovoorts. Wie niet (langs vele omwegen) met Erdös verbonden is, heeft Erdösgetal oneindig, maar dan moet je al echt een asociale wiskundige zijn. Zoals de euromuntjes heeft de Erdösnummering zich snel verspreid, ook buiten de grenzen van de wiskunde. Mijn neef is een fysicus, heeft slechts één artikel gepubliceerd, maar hij heeft opgezocht dat zijn Erdösgetal ten hoogste 9 bedraagt. Nobelprijswinnaars blijken ook een klein Erdösgetal te hebben. Het gemiddelde van de eindige Erdösgetallen ligt sowieso slechts rond 5.
Soms vraag ik me af, wat zou het gemiddelde Dutrouxgetal zijn?
feedback van andere lezers- ivo
heel mooi en ook nog iets om van bij te leren
fenk: Dat was de bedoeling. Bedankt ivo. - Ghislaine
Mooi neergezet.
fenk: Bedankt Ghislaine. - RolandBergeys
Leuke column!
fenk: Bedankt Roland. - miepe
en ik vond het onderwerp, de inleiding tot en met het slot ontzettend grappig
ik wist het dan ook eigenlijk al allemaal, ik ben héél geleerd
la-petanque-pointeuse
fenk: Le tireur et la pointeuse: een complementair duo dus. - SabineLuypaert
zalig stukje (smile) vooral met deze intro, en ik heb weer wat opgestoken ook zie (kga nog een slimmeke worden) dit is een wijze titel ->wiskundige zwerver
fenk: Bedankt Sabine! - Vansion
een echt akelige gedachte - we zijn allen spinnetjes in hetzelfde web - je deed me huiveren - het zal dus wel goed geschreven zijn zeker
je slotzin vind ik evenwel niet straf genoeg - ik zou eerder denken aan het gemiddelde Dutrouxgetal of zo
fenk: Bedankt voor de waardevolle tip. - aquaangel
ik zie dat je vansions tip gebruikt hebt dus ik kan niet meer zien hoe het er orgineel stond maar het is een mooi stukje komt heel intellectueel over ;) een heel ander niveau dan telefoonseks babbels ;)) xx liefs
fenk: Zo zie je maar: 1 man, meerdere facetten. - erinneke
Deze is er weer ééntje waar ik helemaal dol op ben. Ik wil nu natuurlijk wanhopig mijn getal berekenen he...
Had wiskunde er vroeger zo sexy uitgezien, ik had misschien beter opgelet in de les.
Erin
x
fenk: Dit had ik nochtans al lang geschreven, maar ik durfde het niet te laten lezen wegens misschien te saai.
Wiskundigen hebben namelijk een complex en vrezen dat de rest van de wereld hen te saai vindt.
Steeds bereid tot een bijles om alzo iets aan je Erdosgetal te doen.
x - thijl
Goed doortimmerd en onderhoudend geheel. Graag gelezen!
fenk: Bedankt! - cehadebe
het was een genoegen om te lezen
fenk: Het was ook een genoegen om het te schrijven. Bedankt. - littlefairytale
Als je iets swingend kan brengen heb je de dorstigen naar kennis aan je lippen. Zonder in oeverloze details te vervallen toch erg boeiend geschreven. Ik durf wedden dat je sterk bent in het opstellen van en deelnemen aan kwissen. tine
fenk: Eerder in het opstellen dan in het deelnemen. Altijd blij wanneer ik wiskunde kan verkopen.
|
