Volg ons op facebook
|
< terug
J.M. A. Biesheuvel: toch een groot feest.
J.M.A. (Maarten) Biesheuvel werd geboren in 1939 te Schiedam. Hij was de vierde van vijf kinderen van Cornelis Biesheuvel en Huibertje Vreugdenhil en de neef van de protestants-christelijke schrijfster Jacoba Vreugdenhil, ook bekend als schrijfster van de handige Sesam-atlasjes.
Biesheuvel volgde van 1951 tot 1956 het Groen van Prinsterenlyceum in Vlaardingen maar werd van school gestuurd wegens 'eigenzinnig gedrag.'
Hierna voer hij als ketelbink. De zeereizen die hij in deze periode maakte, zouden later een rijke inspiratiebron voor zijn schrijverschap blijken te zijn. Hij volgde het avondgymnasium in Rotterdam, maar zakte voor zijn staatsexamen. Overdag werkte hij in de haven en bij De Gruyter (wie herinnert zich deze grootgrutter nog?)
Biesheuvel maakte het laatste jaar van zijn gymnasiumopleiding af aan het Stedelijk Gymnasium in Schiedam en begon in 1960 rechten te studeren in Leiden met als met als bijvakken Russische taal en Russisch recht. Hij volgde colleges bij professor Karel van het Reve, aan wie hij in 1975 de verhalenbundel Het nut van de wereld opdroeg. Biesheuvel leefde volgens eigen zeggen in de veronderstelling dat Van het Reve God was.
In februari 1966 werd hij voor de eerste maal opgenomen in de psychiatrische inrichting Endegeest in Oegstgeest. In die periode verloor hij bovendien de zekerheden die het geloof hem nog bood. 'Ik ben door een geestelijke hel gegaan, twee jaar lang ben ik thuis achter elkaar depressief geweest door het piekeren over martelen, oorlog, de uitroeiing van de walvis en het laten zakken van de nucleaire en chemische afvalstoffen in onze heerlijke zeeën...' verklaarde Biesheuvel later.
Toen hij deze crisis eenmaal te boven was, had hij het idee van het bestaan van een hemel en een hel volledig afgezworen. Hij verhuisde naar de Nieuwe Rijn in Leiden waar zijn (ongelovige) vriendin Eva, met wie hij nog steeds samen is, al woonde.
In 1969 voer hij als stewart op de Rijndam (Holland-Amerika Lijn). Ook werd hij, na een nieuwe crisis, weer enige tijd opgenomen in Endegeest.
Van 1970 tot 1972 deed hij samen met Eva de studie Bibliotheekwetenschap in Amsterdam. Biesheuvel debuteerde met het verhaal 'Het Lieveheersbeest' in het Hollands Maandblad. In boekvorm debuteerde hij met de verhalenbundel In de bovenkooi (1972), waarmee hij onmiddellijk naam maakte. In rap tempo verschenen vervolgens verhalenbundels van zijn hand.
In 1988 was hij verantwoordelijk voor het boekenweekgeschenk: Een overtollig mens.
Vanaf 1990 kreeg Biesheuvel te maken met een writer's block.
Op 24 mei 2007, één dag na zijn 68e verjaardag, kreeg hij voor zijn gehele oeuvre de P.C. Hooftprijs 2007. Een regelrechte verrassing!
In april 2008 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Eerder was hij al benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Biesheuvels werk toont verwantschap met de romantische schrijvers van de 19de eeuw (o.a. Piet Paaltjens), maar vooral met dat van Reve en Nescio. Met Reve deelt hij de aandacht voor het Zinloos Feit, met Nescio de idee dat in de natuur God zich openbaart. In de Lezerskarant verklaarde Biesheuvel ooit: 'Een verhaal moet altijd op de een of andere manier krankzinnig zijn, anders spreekt het me niet aan. Het is een beetje de atmosfeer van dat je voor een raam staat en dat je denkt: verdomme, wat is alles toch leeg en hol en vervelend en stom en grauw en eentonig en afmattend en dat je wacht op een zwevende triangel die voorbij je huis komt. Iets wat nooit gebeurt, maar dat gevoel zit er heel erg in.'
Het centrale thema in Biesheuvels werk is het thema van het - tot mislukking gedoemde - streven van de mens om (opnieuw) toegang te krijgen tot het Paradijs, aldus Anton Korteweg in Kritisch Literatuur Lexicon. In zijn werk wemelt het van de 'martelaren', personages die de wereld willen veranderen, beter willen maken, maar die juist het tegendeel zien gebeuren, wat hen vervult met angst of - nog erger - gek maakt.
Door Biesheuvel gebruikte pseudoniemen zijn: Emmy van Overeem en God. J.M.A. Biesheuvel schreef ook onder de naam Maarten Biesheuvel. In 1983 verscheen onder het pseudoniem D. Blijn de dichtbundel Tussen mensen tussen dieren.
Een uitspraak van Biesheuvel is: Natuurlijk heb ik in mijn leven mijn angstbuien gehad, honderden aanvallen waarvan mijn hart begon te slaan met een snelheid van tweehonderd slagen per minuut, ik ben ook genoeg krankzinnig geweest, maar voor het overige is het leven toch een groot feest geweest.
Het favoriete Biesheuvel-verhaal van Karel van het Reve is: Een vreemd voorval. 'Heten al jouw verhalen niet Een vreemd voorval?' heeft de hoogleraar ooit tegen Biesheuvel gezegd, en dat klopt wel!
Mijn eigen favoriete Biesheuvelverhaal is Een avond in Dordrecht, uit de bundel de weg naar het licht, waar ook Een vreemd voorval in staat.
feedback van andere lezers- sproet
dit is vaklitteratuur op een boeiende manier geschreven. het is informatie die blijft kleven.
als ik het zo lees,is het een man die schreef vanuit psychotishe toestanden.
liefs, trees
Mistaker: Zijn verhalen hebben iets 'vreemd' maar zijn eigenlijk ook weer heel gewoon. Hij is een grote inspiratiebron voor mij bij het schrijven!
Bedankt voor je fijne reactie Trees.
Liefs,
Greta - otiske
We zijn weer wat slimmer geworden.
Knap geschreven en graag gelezen, groetjes.
Mistaker: Bedankt Otiske!
Liefs,
Greta - Francis
ik vind die Biesheuvel ook wel wat hebben, heel gewoon maar toch vreemd.
gr frans x
Mistaker: Zo is het!
Greta xx - KapiteinSebbos
knap gedaan!
hoedje af voor Greta!
dikke knuffels,
xxxxx
Mistaker: Leuk hoedje? ;-)
Bedankt kapitein!
Greta xxxx - Peerke
Wat leuk, net van de week 'De Angstkunstenaar' gekocht voor die kunstschilder waar ik over schreef, en voor mezelf: Godencirkel.
Mooi hoe je over anderen weet te schrijven.
Mistaker: Dank je! ik heb die cd van Rosanne Cash gedownload, recentie volgt deze week.
Hoe was het bij De Rode loper?
G - aquaangel
je moet researcher worden
of journaliste ;)
woord getto
geslacht onzijdig
yr right ;)
Mistaker: Weet jij een baan voor me? ;-)
Liefs,
Greta xxxx
|
