Volg ons op facebook
|
< terug
Schrijversbloed kruipt .1
Het lukte niet erg die morgen. Het sf-verhaal over Ghott, een almachtige, moordlustige psychopaat die duidelijk trekken van Saddam Hussein vertoonde, wilde hem maar niet uit de pen komen. Vele malen stond hij op en liep rusteloos door de kamer. De afspraak met zijn uitgever was pas 's middags. Dat stoorde hem. Hij voelde zich niet vrij. Hij moest de hele dag voor zichzelf hebben. Met niets anders aan z'n kop dan die Ghott-figuur die zijn omgeving terroriseerde en aan ethnic cleansing deed. Nu kon hij er zich niet op concentreren.
Hij liep terug naar de schrijftafel, schoof zijn aantekeningen terzijde en nam een stapeltje blanco papier. Hij besloot het nu eens op de Adri van der Heijden-manier te proberen: een brief schrijven aan een gewaardeerd collega en daarin je hart uitstorten. Zo'n brief werd natuurlijk nooit verzonden, maar kon goed dienen als grondstof voor toekomstig werk. Echte brieven schrijven, daar had hij een godgloeiende hekel aan.
"Geachte heer Hermans," begon hij. "Ik schrijf u in de hoop dat u ééns antwoord zult geven op een aantal dringende vragen, zo niet in de vorm van een brief aan mij persoonlijk, dan wel in de vorm van een artikel of essay voor een krant, tijdschrift of boek.
Het betreft de aloude vragen die u als gevierd auteur nu eenmaal kunt verwachten van uw lezers. Vragen als: Waarom schrijft u? Waar haalt u de stof vandaan? Hoe, waar en wanneer schrijft u? Welke dingen weerhouden u van, of bemoeilijken, of bevorderen juist het schrijven?"
Het ging vanzelf; de woorden vloeiden als melk uit de tepel van de muze.
"In uw boekje Waarom schrijven? (blz.7) beweert u dat u nog nooit iemand ernstig te woord heeft gestaan over de vraag waarom u schrijft. Ik nodig u hierbij uit om dat nu eens wél te doen. Ook de overige vragen zou ik graag beantwoord zien.
Ik vond het onderhavige boekje nogal teleurstellend. Het bevat enkel wat jeugdherinneringen en u gaat niet echt in op de vraag die de veelbelovende titel stelt. Uw vakbroeder Gerard Reve doet dat in zijn boekje Zelf schrijver worden ook al niet. Schrijvers hebben er een handje van zulke vragen te ontwijken, lijkt me. Waarom?
Heeft u trouwens gelezen wat voor walgelijke onzin er wél in bovengenoemd boekje van Reve staat. Wat vindt u bijvoorbeeld van wat er onder de verantwoording staat: Leiden, Maria Onbevlekt Ontvangen, 1985. G.R., nog goed en wel voordat deze pias in pompeus kanselproza 'kond doet' (blz.24) van zijn theorieën over het ambacht van schrijver. Die onbesmeurde, want ongenaaide, heilige Maria komt wel erg veel ter sprake in dat boekje, vindt u niet? En op zo'n gekke manier. Zo is Reve blijkens uitspraken op tv en wat hij ook nu weer op blz.80 schrijft, er een voorstander van dat jonge mannen die seksueel niet aan hun trekken komen, `op vastgestelde tijden in de kerk, voor het beeld van de moeder van God, zich handkundig komen bevredigen.' De kerk omgetoverd tot masturbatorium, met het seksboek van Madonna verkrijgbaar op verzoek? Bij ons is de Sionskerk aan de Korreweg nu een openbare bibliotheek; dat lijkt me een betere bestemming voor zo'n gebouw. Maar niets heeft dit alles met het zelf schrijver worden te maken.
Maar nog even over andere onzinnige dingen die in Reves boekje staan. Op blz. 1 beweert hij dat het socialisme de r.k. Kerk `letterlijk' naar het leven staat. Onzin natuurlijk. Is het niet eerder andersom? Waren het niet de aanhangers van het r.k. middeleeuwse tovergeloof, de katholieke fascisten in Latijns-Amerika, die socialisten als Salvador Allende en Victor Jara om het leven brachten?
Ten tijde van het pausbezoek werd er, volgens Reve, `in pers, verrekijk, radio en andere media een gigantische hetze' tegen de r.k. Kerk ontketend, die `vergezeld werd door een in lange tijd niet meer vertoonde gewelddadigheid jegens katholieke kerken en andere heiligdommen.' (blz.6) Een nieuwe beeldenstorm? Een soort Kristallnacht? Vernietiging van kerken en kerkhoven? Ach, welnee. Tendentieus geklets van Reve. Er werd wat om die malle grondkussende paus gelachen, er werden cabaretstukjes opgevoerd en Popie Jopie-liedjes gezongen. Meer niet.
Reve maakt op blz.19 de wel heel obscene vergelijking - zelfs obscener dan we gewend zijn van deze halfgare god-ezelneuker - wanneer hij de `furie van het gepeupel' gericht tegen de r.k. Kerk tijdens de pausvisitatie vergelijkt met `een andere furie, waarvan wij nog allen het trauma mededragen en die ongeveer een halve eeuw geleden zich begon af te tekenen, de furie van het gepeupel tegen de Joden.' De cripto-fascist Reve met z'n onfrisse racistische ideeën kan de joden nu wel even goed gebruiken om een zielige snaar aan te roeren. Een platte truc natuurlijk. Ik noem het de kardinaal Glemp-truc. Deze Glemp, een gore antisemitische roomse jurkendrager, was van plan een klooster te laten bouwen in Auschwitz om zodoende het jodenleed dat daar geschiedde, naar zich toe te trekken, het leed te annexeren. Het r.k. geloof is immers een geloof van leed en smart. (Zie Ed Schilders, De voorhuid van Jezus en andere roomse wonderen) De r.k. Kerk wentelt zich in het leed der mensheid als een varken in de drek. Ook als zij dat leed eerst zelf heeft helpen veroorzaken: Poolse priesters die hun volgelingen opriepen tot pogroms.
Reve de roomse gladjanus toont zich een ware meester in slimme jezuïetentrucs en geschiedvervalsing. Maar we trappen er niet meer in. Wie het verschil tussen de katholieken van nu en de joden van toen niet ziet, lijdt net als Reve aan hersenrot.
De grote massa weet niets van het katholicisme af, schrijft Reve klaaglijk op blz. 21. Dankzij de schrifturen van deze volksschrijver komen we echter steeds meer te weten over de roomse lariekoek en beginnen we steeds harder te lachen. Onbedoeld heeft onze apologeet er mede voor gezorgd dat kerken en seminaria leeglopen. Geen hond die het nog serieus kan nemen. Ook hebben veel ex-katholieken een boekje opengedaan. Ed Schilders bijvoorbeeld met bovengenoemd Voorhuid van Jezus- boekje. De grote massa is nu juist beter geïnformeerd.
Net als de joden van een halve eeuw geleden, kunnen de katholieken van nu zich niet verdedigen, beweert Reve. De katholieken machteloos? Alsof niet een roomse gluiperd Steenkamp een machtig CDA in elkaar heeft geknutseld dat decennia lang aan de macht is geweest, achtereenvolgens bestierd door twee aalgladde roomse ministers-presidenten, Van Agt en Lubbers. Ondanks de lege kerken is er nog niet zo heel veel veranderd sinds pater Prudhomme de functie van het katholieke geloof uiteenzette in zijn artikel "Verder van mij" uit 1966: het bang maken van het eenvoudige volk, indoctrinatie van leger en politie, heiliging van gezag, rechtspraak en bezit. De bezittende klasse, de rechters en advocaten, notarissen, de legerleiding en politie, alsmede het banggemaakte eenvoudige volk, stemt al meer dan twintig jaar overwegend CDA, hoewel daar de laatste tijd wat verandering in schijnt te komen.
"Dat het allemaal niet fraai was," schrijft Reve, doelend op wat er met de joden is gebeurd, "dat is nu wel tot een aantal Nederlanders doorgedrongen. Men praat of schrijft er niet graag meer over, en er hangt ter zake over ons land nog steeds een lichte kater van schaamte." Maar er werd en wordt juist veel over het lot der joden gesproken en geschreven, lijkt me. En dat is maar goed ook. Alleen de christen-fascisten, de gore antisemitische zwarte katholieken zoals Sassen en Albert Kuyl en de velen die hun vunzige tijdschrift De nieuwe gemeenschap lazen, de ruim honderdduizend NSB'ers en twintigduizend Nederlandse SS'ers, de bijna gehele politiemacht en de vele ambtenaren-in-oorlogstijd, zouden zich ook nu nog dood moeten schamen en verder hun bek houden tot ook de laatsten van hen onder de grond gestopt zijn. Maar niets hebben de katholieken van nu gemeen met de joden van toen, laten we daar duidelijk over zijn. Reve tracht dit te suggereren om onze sympathie te winnen.
Wat er verder nog allemaal voor fraais in Reves boekje staat, daar hoor ik u in mijn gedachten bulderend om lachen. De lach die de spontane braakbeweging is, waarbij bedorven geestelijk voedsel wordt uitgekotst - of hoe zei u dat ook al weer? Vaak hoor ik u zo lachen. Als ik langs een van uw vroegere woningen loop, Spilsluizen 17a te Groningen, of Julianalaan 11 te Haren, denk ik altijd: woonde W.F. Hermans hier nog maar. Voelt u er niets voor terug te komen naar Groningen? Bevalt dat nou echt, wonen in het land der frietvreters? In de stad van manneken-pis? Loopt u daar niet het gevaar er zelf een te worden, een óude zeikerd dan? Dat zou heel jammer wezen.
Kom terug, stel ik u voor. Hier zult u weer jong en strijdlustig worden. We missen u. Sinds u deze provincieplaats in 1973 ontvluchtte, en na de dood van Belcampo, is het hier een culturele spookstad: geen echte schrijvers te bekennen.
Er is hier nog genoeg werk aan de winkel voor u. Christelijk bedorven voedsel zuigen kinderen nog steeds uit de moedertepel of ze krijgen het met de paplepel ingegoten in enge fundamentalistische gezinnen en christelijke scholen. Alsof het de vreselijke ziekte cystic fibrosis betreft moet van tijd tot tijd het taaie slijm van zo'n geloof losgeklopt worden uit de longen door hard en deskundig slaan op de rug, zodat het slijm uitgehoest kan worden, waarna er vrijer kan worden geademd. Die taak, het loskloppen van taai, verstikkend slijm, heeft u in het verleden vaak op u genomen met uw polemieken. Zo'n heelmeester hebben velen ook nu nodig, want helemaal genezen van de ziekte doet men nooit."
Ziezo. Hij schreef er nog "Hoogachtend" onder en legde de pen neer. Genoeg voor vandaag. Morgen zou hij een dergelijke brief aan Reve kunnen schrijven waarin hij z'n gal spuide over Hermans.
feedback van andere lezers- Hoeselaar
Goh wie zo schrijven kan die is hier toch op verloren gebied, want wij als amateurs voelen ons niet echt op ons gemak.
Wat kan ik met mijn warmwaterschoolopleiding hier tegen inbrengen, ik lijk wel vleugellam te worden.
Bedankt dat je me ook de andere kant van schrijven hebt laten zien, zo schrijven zal wel altijd een droom blijven met elkel een lageschool opleiding
Willy
RudolfPaul: Ik heb ook alleen maar lagere school gehad in het nederlands - heel gebrekkig, op wel acht scholen, in het voormalige Nederlands-Indie. Maar veel lezen helpt, geloof ik. Ik lees tegenwoordig veel Vestdijk - oef, best een moeilijke schrijver.
Mijn middelbare school was in Melbourne. Thuis spreek ik engels. Ik woon in Groningen maar heb haast geen contact met Nederlanders, alleen met engelstalige buitenlanders.
En ik volg cursussen proza schrijven bij de Volksuniversiteit, zo hoop ik de kunst van het verhalen schrijven onder de knie te krijgen. - Dora
Ik merk er echt niets van dat Nederlands niet je moerstaal is. Veelzijdig ben je ook. Ik houd wel van je stijl. Leuke tylering: pias in pompeus kanselproza
|
